Vertelbank over Molukse historie

Waddinxveen- Een vertelbank ter herinnering aan de Molukse KNIL-militairen, die staat sinds kort op de hoek van de begraafplaats aan de Alberdingk Thijmlaan. ‘Het is een blijk van erkenning van het leed dat deze mensen en hun gezinnen is aangedaan’, gaf Burgemeester Evert Jan Nieuwenhuis aan bij de onthulling op zaterdagochtend 17 september.

Het was zaterdag zonnig weer met af en toe een bui. Zo’n tachtig Molukse familieleden waren aanwezig. Twee mannen in KNIL-uniform met bamboehoed. Er heerste een bijzondere sfeer bij de onthulling van het fotopaneel over de achtergrond van de komst van de Molukse KNIL-militairen. “Het is het eerste fotopaneel dat de geschiedenis van mensen vertelt. De andere panelen gaan over gebouwen”, aldus Henk de Bas, voorzitter van het Historisch Genootschap Waddinxveen. HGW is initiatiefnemer voor de tot nog toe 14 vertelbankjes met fotopanelen in het dorp.

Bart Wiekart, historicus en actief bij HGW, gaf in vogelvlucht de Molukse geschiedenis weer; van de oprichting van de VOC in 1602 tot heden. Een historie vol onrecht die uitliep in een bloedbad. De Molukse KNIL-militairen vochten aan Nederlandse zijde tegen de vrijheidsstrijders van Indonesië. Uiteindelijk waren zij niet meer veilig in eigen land, maar ook niet welkom in Nederland. De emoties over de Molukse kwestie lopen nog altijd hoog op. Zo stelde Wiekart dat het ministerie formeel geen bevel gaf om alle Molukse militairen en hun gezinnen naar Nederland te verschepen. Dat viel niet in goede aarde bij een van de aanwezigen. “Uw verhaal klopt niet”, reageerde ze fel. “We willen dit niet horen. We zijn hier om te herdenken. Onze mannen zijn gevallen voor de Nederlandse regering.” Na het praatje van Wiekart, namen drie nazaten vervolgens het woord om stil te staan bij de levensverhalen van hun Molukse (groot)ouders. De onzekerheid en teleurstelling over hun toekomst. Een moeder die op haar zestiende weduwe werd. Een vader die een schotwond opliep waar hij levenslang pijn en ongemak van had, maar desondanks een veteranenuitkering misliep. De sprekers vinden het belangrijk dat de verhalen doorverteld blijven worden. Volgens Annemijn Kobrua koesterde haar opa Henk ondanks al zijn verdriet geen wrok. “Hij probeerde er in Nederland het beste van te maken.” Kobrua hoopt vooral dat de erkenning van het lot van haar voorouders bijdraagt dat de geschiedenis zich nooit zal herhalen. Na de onthulling van het fotopaneel, reikte burgemeester Nieuwenhuis zeven herdenkingsborden voor de KNIL-militairen uit, die de nabestaanden bij de graven plaatsten. De gemeente Waddinxveen heeft vorig jaar de grafrechten overgenomen als blijk van erkenning van het onrecht. Landelijk is dit (nog) niet geregeld.