De wijk Westergouwe is zeer waterrijk: niet om het mooie, maar omdat het moet.
De wijk Westergouwe is zeer waterrijk: niet om het mooie, maar omdat het moet. Foto: Erik van Leeuwen

Dijkgraaf: ‘Ga voor klimaatbestendig bouwen’

Algemeen 277 keer gelezen

Waddinxveen/regio – Bouwen op een slappe bodem: kijk naar geschiktere plekken, maar het kan met veel extra inzet. De ontwikkeling van de nieuwe (Goudse) wijk Westergouwe laat zien dat klimaatadaptief bouwen van het onmogelijkste stukje land vruchtbare bouwgrond maakt. “De basis is een goede samenwerking”, zegt Toon van der Klugt, dijkgraaf van het hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard.

Erik van Leeuwen

De Zuidplaspolder verandert steeds meer in een bouwput. Op de grens met Moordrecht bouwt Gouda Westergouwe, in Waddinxveen verrijst woonwijk Triangel en in Zuidplas zal de komende jaren het bouwtempo naar recordhoogte worden opgevoerd.

Vijfduizend woningen worden er gebouwd aan de bestaande dorpen, nog eens vele duizenden woningen staan in de planning voor het nieuw te bouwen Vijfde Dorp, in het middengebied van de Zuidplaspolder.

Slappe bodem
Tegelijkertijd met die noodzakelijke bouwlust – duizenden inwoners in Zuid-Holland wachten met smart op een woning – rijst de vraag of het wel verstandig is te bouwen in een gebied dat bekend staat om zijn slappe bodem, met een ligging ver onder zeeniveau. 

Bouwen op die plek is gekkenwerk, zeggen critici. Bouwen in Westergouwe, zo werd jaren geleden gezegd, was bouwen op drijfzand. Maar de bodemgesteldheid van het gebied is zeker niet het enige probleem. De klimaatverandering heeft grote impact op onze leefomgeving. Het aantal weersextremen neemt almaar toe.

“Daarom is het belangrijk dat klimaatadaptief bouwen de norm wordt”, zegt dijkgraaf Toon van der Klugt van het hoogheemraadschap. “Doen we dat niet, hebben we over enkele tientallen jaren een mega-probleem. Dan zijn de kosten vele malen hoger dan de investeringen nu.”

Gevaarlijke mix
Van der Klugt zat namens het waterschap aan tafel toen de provincie Zuid-Holland in 2019 met maatschappelijke organisaties, bouwbedrijven en projectontwikkelaars het Convenant Klimaatadaptief bouwen ondertekende.

In dit convenant is de ambitie vastgelegd om zoveel mogelijk klimaatadaptief te bouwen, zodat nieuwbouwlocaties bestand zijn tegen de extreme weersomstandigheden. 

Het is hard nodig, vindt Van der Klugt. “De klimaatverandering is duidelijk zicht- en voelbaar. Er is hittestress, we hebben al drie droge zomers op rij achter de rug. We krijgen steeds meer te maken met grote hoeveelheden neerslag. Dat, in combinatie met de bodemdaling in dit gebied maakt een gevaarlijke mix.”

Van der Klugt geeft Zuid-Holland een compliment dat het als eerste provincie in Nederland de noodzaak van actie heeft ingezien. Tegelijkertijd constateert hij dat bij de ontwikkeling van nieuwbouwlocaties nog niet bij alle partijen klimaatbestendig bouwen goed ‘tussen de oren zit’. 

“Alle gemeenten zouden zich moeten conformeren aan het programma van eisen uit het convenant”, vindt hij. “Maar nog niet alle gemeenten, waaronder Zuidplas en Waddinxveen, hebben het convenant ondertekend. Ik heb begrepen dat ze daartoe wel de intentie hebben. Hét moet. Het is een gotspe dat er nog steeds geen verplichte voorwaarden zijn. Vandaar mijn oproep: overheid, je hebt die macht, dwing het ook af. Het is tijd om tot actie over te gaan.”

‘Betrek ons bij het voortraject’
De ervaring van Westergouwe heeft de kennis van het waterschap over klimaatbestendig bouwen verder vergroot, meent Van der Klugt.

Hij roept gemeenten, marktorganisaties en projectontwikkelaars met plannen op zich zo vroeg mogelijk te melden bij het hoogheemraadschap. “Betrek ons juist al in het voortraject bij de plannen. Dat gebeurt nu ook bij de ontwikkeling van het middengebied.”