'Stel belangen van inwoners boven winstbelang en bouw geen bmc's'

Waddinxveen – De angst voor biomassacentrales (bmc’s) bij inwoners van Waddinxveen is groot. Dat bleek tijdens dag één van de hoorzittingen over het al dan niet rechtmatige besluit van de gemeente om een vergunning te verlenen aan Wayland voor de bmc aan de Zesde Tochtweg.

Door Erik van Leeuwen & Myriam Dijck

De commissie bezwaarschriften die bestaat uit drie onafhankelijke commissieleden, boog zich in totaal over 461 bezwaarschriften, verdeeld over twee bijeenkomsten. Dag één stond in het teken van een juridisch steekspel, over het wel of niet ontvankelijk verklaren van een deel van de bezwaarschriften. 

Bij de totstandkoming van het advies van de commissie aan het college worden alleen die bezwaarschriften meegenomen van inwoners met een persoonlijk belang. De partijen – aan de ene kant advocaat Karien Lagrouw die 104 inwoners vertegenwoordigt, aan de andere kant de omgevingsdienst Midden-Holland die namens de gemeente optreedt – bleken daarover van mening te verschillen.

Inhoudelijk werd het toen Lagrouw beargumenteerde waarom de gemeente, volgens haar, ten onrechte groen licht heeft gegeven voor het bestemmingsplan van de Wayland-centrale, die pal naast die van de Beijerinck BV komt te liggen. Volgens haar is sprake van één bedrijfsvoering. “De aandeelhouders van Beijerinck BV zijn dezelfde als die van Wagro. En de aandeelhouders van de biomassacentrale van Wayland zijn moeilijk te traceren.” 

Zij vroeg de commissie of er een onderzoek kan komen naar de aandeelhouders van het bedrijf. Volgens Lagrouw heeft de biomassacentrale van Wayland een link met één van de andere twee bmc’s en is daarom verzuimd een milieuvergunning aan te vragen. “Samen komen de installaties ver over de 15 megawatt heen. Dan is er sprake van een vergunningplicht.”

Bij veel inwoners leeft de gedachte dat er sprake is van ‘een uiterst laakbare/geraffineerde handelwijze’, zoals één van de bezwaarmakers het verwoordde. Deze groep mensen vindt het onbegrijpelijk dat de totalen van de twee bmc’s aan de Zesde Tochtweg niet bij elkaar opgeteld zijn. 

Ben van Nieuwaal, woordvoerder van Wayland Energy BV, bestreed dat de biomassacentrale van John van der Klugt (de man van het Wayland imperium, red.) in verband staat met één van de twee andere bmc’s. Hij benadrukte dat de centrale gaat voldoen aan de hoogst mogelijk eisen op technisch gebied. “Geurloos dus”, verzekerde hij. “In Utrecht en Eindhoven staan biomassacentrales in woonwijken. Zonder problemen.” Ook zal de centrale worden omringd door bomen, waardoor het gebouw uit het zicht blijft.

Het leverde hem hoongelach op van de tegenstanders. “Als je straks op het nieuwe viaduct staat zie je de biomassacentrale in volle glorie liggen”, zei Rob Reehuis die tevens zei niet te geloven dat de installatie - die volgens Van Nieuwaal eind 2020 moet gaan draaien - geen stank gaat veroorzaken. “Bij het opstarten en inregelmomenten vergaan de inwoners van Eindhoven en Utrecht van de stank. Er zijn filmpjes van op internet.” De tegenstanders van de biomassacentrales zijn het meest ongerust over de hoeveelheid fijnstof die vrij gaat komen. Bert Kool zei het onbegrijpelijk te vinden dat de gemeente de gezondheid van de inwoners zo in de waagschaal stelt.

Dag twee van de hoorzittingen
De tweede dag, vrijdag 15 maart, was een dag van tegenpolen. Aan de ene kant waren er persoonlijke en emotionele betogen tegen de bmc van Wayland, en aan de andere kant waren nieuwe juridische bezwaren om de vergunning op technische gronden aan te vallen.

Het eerste betoog kwam van de heer Huijgen die namens twee Waddinxveners sprak. Hij vond dat, gezien de huidige maatschappelijke onrust, de gemeente niet mee had moeten gaan in de grootte van het pand. Wayland heeft aanspraak gemaakt op de zogenoemde tienprocentregeling waarmee de bouwhoogte op 13,2 meter komt, in plaats van de reguliere 12 meter. “Als een gebouw niet wenselijk is, dan moeten ook geen afwijkingsmogelijkheden worden toegezegd.” 

Daarnaast sprak hij de gemeente aan op haar MER-beoordelingsplicht. Hoewel dit voor de centrale zelf niet nodig is, is er in 2014 voor het gehele Glasparel+ project wel een MER-beoordeling geweest. Huijgen beargumenteerde dat de situatie dusdanig veranderd is dat de gemeente een nieuwe MER-beoordeling moet uitzetten. Zijn betoog werd met applaus ontvangen.

Maar er waren ook emotionele reacties. “Wat is er gebeurd met de voorbeeldfunctie van de bestuurder?” vroeg mevrouw Coppens-Mension zich af. Zij stelde dat de gemeente de zaken heeft verdraaid, verdoezeld en achtergehouden en gewetenloos te werk is gegaan. Zij besloot haar betoog met “Waar een wil is, is een weg. Vind die weg om de vergunning in te laten trekken.”

Een ander belangrijk thema was de luchtkwaliteit. Van Paassen noemde biomassacentrales ‘achterhaald’. “Er liggen kansen voor het oprapen voor nieuwe, echt duurzame technieken waarbij geen enkele uitstoot wordt veroorzaakt.” Ter verdediging verzekerde Ben van Nieuwaal, woordvoerder van Wayland, de bezwaarmakers ervan dat de centrale via filters en nieuwe technieken zo min mogelijk uitstoot zal veroorzaken. 

De hoorzitting werd afgesloten met een betoog van Sandra Plantenga, de initiatiefnemer van de petitie tegen de biomassacentrales. Niet alleen maakt ze zich druk om zichzelf, ook voor haar vader die longpatiënt is, is het belangrijk dat hij in een schone omgeving kan wonen. Ze deed een morele oproep aan de gemeente: “Zijn jullie maatschappelijk betrokken? Stel de belangen van de inwoners boven het winstbelang en zorg dat de biomassacentrales niet gebouwd worden.”

De commissie zal op 23 april een niet-bindend advies geven aan de gemeente over het al dan niet intrekken van de vergunning.